Stato da Tera
Ne la Republica Veneta i ghe ciamava domini de teraferma o Stato da tera (in contraposizion al Stato da mar) ai teritori venexiani de l'entrotera padano-veneto. El Stato da tera l'era una de le tri sudivision prinsipai inte i cuałi l'era spartìo el Stato veneto, insieme al Dogado e al Stato da mar. Inte el periodo de pi granda espansion i conprendea el Veneto, el Friul e tochi de la Lonbardia. I confini i rivava fin al Po, a l'Adda, a le Alpi e al Carso.
I Reximenti
[canbia | canbia el còdaxe]Verso la fin de la repùblega l'aministrazion dei domini de teraferma la risultava divisa nei seguenti reggimenti (par ognuno xe indicà le autorità zivili e militari che ghe stava e la durata de la carica):
- Adria: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Rocca d'Anfo: Proveditor par 24 mesi;
- Asola: Proveditor par 16 mesi;
- Asolo: Podestà par 16 mesi;
- Badia: Podestà par 16 mesi;
- Basan: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Bergamo: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Brescia: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Cadore: Capitano par 32 mesi;
- Canpo San Piero: Podestà par 16 mesi;
- Caneva: Podestà par 16 mesi;
- Castelbaldo: Podestà par 16 mesi;
- Castèło: Podestà par 16 mesi;
- Castelnovo: Proveditor par 24 mesi;
- Ceneda e Tarso: Podestà par 16 mesi;
- Chiusa: Castellan par 24 mesi;
- Cittadella: Podestà par 16 mesi;
- Cividale: Provveditore par 24 mesi;
- Cologna: Podestà par 16 mesi;
- Conegliano: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Crema: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Este: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Feltre: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Legnago: Provveditore e Capitan par 16 mesi;
- Lendinara: Podestà par 16 mesi;
- Lonato: Provveditore par 16 mesi;
- Lonigo: Podestà par 16 mesi;
- Lorco: Podestà par 16 mesi;
- Maran: Proveditor par 16 mesi;
- Maròstega: Podestà par 16 mesi;
- Martinengo: Podestà e Proveditor par 32 mesi;
- Monfalcon: Podestà par 16 mesi;
- Monselice: Podestà par 16 mesi;
- Montagnana: Podestà par 16 mesi;
- Motta: Podestà par 16 mesi;
- Noale: Podestà par 16 mesi;
- Orzinuovi: Proveditor par 16 mesi;
- Palmanova: Tesoriere par 24 mesi;
- Peschiera: Proveditor par 16 mesi;
- Piove: Podestà par 16 mesi;
- Pontevico: Castellan par 24 mesi;
- Pordenone: Proveditor e Capitan par 16 mesi;
- Portobuffolé: Podestà par 16 mesi;
- Portogruaro: Podestà par 16 mesi;
- Quero: Castellan par 32 mesi;
- Romano: Podestà e Proveditor par 32 mesi;
- Rovigo: Podestà e Capitano par 16 mesi;
- Sacile: Podestà e Capitano par 16 mesi;
- Salò: Provveditore e Capitano par 16 mesi;
- Serravalle: Podestà par 16 mesi;
- Soave: Conte par 32 mesi;
- Treviso: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Oderzo: Podestà par 16 mesi;
- Udine: Luogotenente par 16 mesi;
- Verona: Podestà e Capitan par 16 mesi;
- Vicensa: Podestà e Capitan par 16 mesi.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- Da Mosto, Andrea: L'Archivio di Stato di Venezia, Biblioteca d'Arte editrice, Roma, 1937.
- Mutinelli, Fabio: Lessico Veneto, tipografia Giambattista Andreola, Venezia, 1852.